Nhà đầu tư: tất cả các dự án đều tắc
Theo lãnh đạo một công ty bất động sản (BĐS) lớn tại TP.HCM, trước đây việc đầu tư dự án trên đất không hoàn toàn là đất ở bị vướng, sau này luật Đầu tư sửa đổi cho phép doanh nghiệp có đất ở và các loại đất khác sẽ được triển khai dự án. Cụ thể tại khoản 4 điều 29 của luật Đầu tư quy định rõ 3 hình thức lựa chọn nhà đầu tư, thứ nhất là đất sạch do nhà nước quản lý sẽ đấu giá; thứ hai, đất chưa sạch mà phải giải phóng mặt bằng khi nhà nước thu hồi đất thì phải đấu thầu; thứ ba là nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất hợp pháp đã được giao, được công nhận rồi sẽ được chỉ định đầu tư.
Phải là đất ở hoàn toàn hoặc có một vài mét vuông đất ở thì có thể làm được. Trong khi hiện nay đa số là đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh nên gần như tất cả các dự án mới bị tắc
Ông Phan Viết Nuôi, đại diện Công ty Vạn Xuân
Sau này, Nghị định 31/2021 hướng dẫn luật Đầu tư cũng quy định, nhà đầu tư có quyền sử dụng đất hợp pháp không vướng quy hoạch thì được chỉ định đầu tư. Nhưng theo Nghị định 30/2021 (Nghị định 30) chỉ cho doanh nghiệp làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại, khu đô thị khi phải có quyền sử dụng đất ở (có 100% đất ở) hoặc đã có đất ở và các loại đất khác (có các loại đất khác “dính” với đất ở), nhưng lại không công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại, khu đô thị có nhà ở đối với các trường hợp nhà đầu tư mới chỉ có quyền sử dụng đất là đất nông nghiệp hoặc đã có đất phi nông nghiệp (không phải đất ở). Điều này khiến các dự án chưa có đất ở hoặc chưa có miếng đất ở nào đều bị tắc. “Với nghị định này, sắp tới công ty sẽ bị vướng một số dự án”, vị này cho hay.
Theo ông Phan Viết Nuôi, đại diện Công ty Vạn Xuân, Nghị định 30 gây ách tắc hết cho các dự án mới. Bởi chỉ có trường hợp dự án có “dính” đến đất ở mới được công nhận chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở. Còn lại, tất cả các nhà đầu tư có quyền sử dụng đất khác nhưng không “dính” một chút đất ở nào (như trường hợp chỉ có quyền sử dụng đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp không có đất ở) thì không được lựa chọn chủ đầu tư. “Phải là đất ở hoàn toàn hoặc có một vài mét vuông đất ở thì có thể làm được. Trong khi hiện nay đa số là đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh nên gần như tất cả các dự án mới bị tắc. Như công ty tôi có dự án 8 ha đất nông nghiệp ở H.Hóc Môn dù quy hoạch là đất ở nhưng không thể thực hiện dự án. Tôi nghĩ tất cả các dự án của các nhà đầu tư to hay nhỏ đều bị tắc bởi quy định này”, ông Nuôi cho hay.
Nếu bỏ quy định phải có đất ở và đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở sẽ dẫn đến tình trạng tự phát, nhà nhà làm BĐS, mất cân đối cung – cầu…
Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng)
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, cho rằng Nghị định 30 đã mâu thuẫn với luật Đất đai 2013 và luật Đầu tư 2020 bởi hai luật này đều cho phép tổ chức kinh tế (nhà đầu tư) có quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất phù hợp với quy hoạch để thực hiện dự án đầu tư, thì được cơ quan có thẩm quyền có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời công nhận nhà đầu tư. Do đó theo ông Châu, trước mắt để “chữa cháy”, cơ quan chức năng cần xem xét bổ sung thêm cụm từ “bao gồm có quyền sử dụng đất ở hoặc có quyền sử dụng đất ở và các loại đất khác hoặc có quyền sử dụng đất các loại đất khác (không phải đất ở)”.
